نوروز در سروده های سه ابرمرد فرهنگ و ادب ایران زمین

در آستانه بزرگترین جشن ملی ایران زمین یعنی نوروز باستانی هستیم.

همانگونه که بارها به آن اشاره شده یورش تازیان بیابانگرد مخرب ترین رویداد تاریخ ایران بوده زیرا این یورش در کنار غارت و قتل عام جنبه فرهنگی بسیار پر رنگی داشت که هنوز هم به باور من ریشه بخش بزرگی از گرفتاری های سرزمین و ملت ایران از همان فرهنگ وحشی و بیابانی تازیان است.

یکی از مهمترین ویژگی های ملت ایران در دوران پیش از این هجوم وحشیانه شاد بودن و شاد زیستن ایرانیان بود به گونه ای که شمار جشنهای ملی در طول یک سال از شمار ماه های سال نیز بیشتر بود اما فرهنگ بیابانی تازیان مسلمان درست نقطه مقابل این ویژگی بود و به همین دلیل هم در طول دوران پس از یورش تازیان بسیاری از این جشنهای ملی به فراموشی سپرده شد و تنها انگشت شمار جشنهایی هستند که هیچگاه هیچکدام از حاکمان مسلمان با همه تلاش خود نتوانستند آنها را از بین ببرند و بزرگترین و مهمترین این جشنها بی گمان نوروز است و مبارزه فرهنگی بزرگان فرهنگ ایران زمین در ماندگاری این جشنها بی گمان بیشترین نقش را داشته است.

در این نوشته به مناسبت نوروز اشاراتی به بخشی از سروده های سه ابرمرد فرهنگ و ادب ایران پیرامون نوروز می پردازم.

بی گمان زمانیکه سخن از فرهنگ ایران زمین به میان می آید نخستین نامی که به ذهن هر ایرانی آگاه می رسد سپهبد سخن و پدر فرهنگ ایران زمین فردوسی بزرگ است.

این بزرگمرد در چند جای شاهنامه پیرامون نوروز سخن گفته اما به باور من زیباترین و تاثیرگزار ترین بیت ها را در داستان پادشاهی جمشید و چگونگی شکل گیری این جشن ملی سروده است  :

چو خورشید تابان میان هوا

نشسته بر او شاه فرمانروا

جهان انجمن شد بر تخت اوی

از آن بر شد قره بخت اوی

به جمشید بر گوهر افشاندند

مر آن روز را روز نو خواندند

سر سال نو هرمز فرودین

بر آسوده از رنج روی تن دل ز کین

به نوروز تو شاه گیتی فروز

بر آن تخت بنشست فیروز روز

بزرگان بشادی بیاراستند

می و جام و رامشگران خواستند

چنین جشن فرخ از آن روزگار

بما ماند از آن خسروان یادگار

اما به جز فردوسی بزرگ رادمردان دیگری هم در ادبیات ایران به ماندگاری نوروز کمک بسیار کردند و بی گمان یکی از بزرگترین آنها شاعر خردمند سرزمینمان خیام بزرگ است که ((نوروز نامه)) را نگارش کرد که استاد مجتبی مینویی سالها پیش این اثر ارزمند را دوباره گردآوری کرد و همینطور خیام بزرگ در رباعیات بی مانند خود چند رباعی بسیار ارزشمند درباره نوروز نیز سروده است  :

بر چهره گل نسیم نوروز خوش است

در صحن چمن روی دل‌افروز خوش است

از دی که گذشت هر چه گویی خوش نیست

خوش باش و ز دی مگو که امروز خوش است

 

چون ابر به نوروز رخ لاله بشست

برخیز و بجام باده کن عزم درست

کاین سبزه که امروز تماشاگه توست

فردا همه از خاک تو برخواهد رست

چون لاله به نوروز قدح گیر بدست

با لاله‌رخی اگر تو را فرصت هست

می نوش به خرمی که این چرخ کهن

ناگاه تو را چو خاک گرداند پست

پس از این دو ابرمرد نام بزرگ دیگری که در ادبیات پارسی به ذهن می رسد رند شیراز حافظ بزرگ است. او نیز غزلیات زیبایی درباره این جشن باستانی سروده است که به باور من زیبا ترین و سرشناس ترین آنها این است  :

ز کوی یار می‌آید نسیم باد نوروزی

از این باد ار مدد خواهی چراغ دل برافروزی

چو گل گر خرده‌ای داری خدا را صرف عشرت کن

که قارون را غلط‌ها داد سودای زراندوزی

ز جام گل دگر بلبل چنان مست می لعل است

که زد بر چرخ فیروزه صفیر تخت فیروزی

به صحرا رو که از دامن غبار غم بیفشانی

به گلزار آی کز بلبل غزل گفتن بیاموزی

چو امکان خلود ای دل در این فیروزه ایوان نیست

مجال عیش فرصت دان به فیروزی و بهروزی

طریق کام بخشی چیست ترک کام خود کردن

کلاه سروری آن است کز این ترک بردوزی

سخن در پرده می‌گویم چو گل از غنچه بیرون آی

که بیش از پنج روزی نیست حکم میر نوروزی

ندانم نوحه قمری به طرف جویباران چیست

مگر او نیز همچون من غمی دارد شبانروزی

می‌ای دارم چو جان صافی و صوفی می‌کند عیبش

خدایا هیچ عاقل را مبادا بخت بد روزی

جدا شد یار شیرینت کنون تنها نشین ای شمع

که حکم آسمان این است اگر سازی و گر سوزی

به عجب علم نتوان شد ز اسباب طرب محروم

بیا ساقی که جاهل را هنیتر می‌رسد روزی

می اندر مجلس آصف به نوروز جلالی نوش

که بخشد جرعه جامت جهان را ساز نوروزی

نه حافظ می‌کند تنها دعای خواجه تورانشاه

ز مدح آصفی خواهد جهان عیدی و نوروزی

جنابش پارسایان راست محراب دل و دیده

جبینش صبح خیزان راست روز فتح و فیروزی

بی گمان بزرگان دیگری هم در ادبیات ایران زمین در راه نگاهداری از این جشن ملی کوشیده اند. از سعدی بزرگ تا مولانا و نظامی و...
ما وظیفه داریم که این جشن را هرچه با شکوه تر برگزار کنیم. اسلامیون 1400 سال است که می خواهند نوروز را از ببرند ولی خوشبختانه نتوانسته اند.
البته نا گفته نماند که اسلامیون توانستند ضربه هایی به نوروز بزنند که سبب تحقیر ایرانیان شوند که مهمترین آنها آوردن قرآن تازی بر سر سفره هفت سین و یا خواندن آن دعای مسخره به زبان تازی در لحظه نو شدن سال است. این ننگین است برای یک ایرانی که در کهن ترین و بزرگترین جشن خود که هزاران سال از شکل گیری آن می گذرد کتاب یک کتب بیابانی را با آن همه سابقه جنایت در کشورش و به زبان تازی در سفره هفت سین خود بگذارد و سالش را با یک دعای احمقانه به زبان تازی آغاز کند و اگر کسی آگاهانه این کار را می کند به هیچ وجه نمی توان او را ایرانی دانست. چه می خواهد شیخ مهدی بازرگان ملی نما باشد چه یک فرد عادی.

در پایان نوروز 2572 ایرانی (هخامنشی) را به همه ایرانیان میهن پرست خجسته باد می گویم و امیدوارم که کشور و ملت ایران سالی خوب را در پیش رو داشته باشند و همینطور از همه دوستانی در طول سال گذشته نوشته های این وبلاگ را خواندند هم سپاسگزارم و سال خوبی برایشان آرزومندم.

در ضمن نا گفته نماند که امشب هم جشن ملی دیگر ما یعنی چهارشنبه سوری است که امیدوارم ایرانیان میهن پرست در هر جای دنیا که هستند این روز را نیز جشن بگیرند. اسلامیون خیلی تلاش کردند چهارشنبه سوری را از بین ببرند ولی نتوانستند و نخواهد توانست. نمونه روشن آن احمقی به نام مرتضی مطهری که چهارشنبه سوری و پریدن از روی آتش را به عنوان یکی از نمادهای پاکی احمقانه می دانست و به ما و نیاکان ما توهین کرد اما هفت بار چرخیدن دور یک ساختمان یا هفده بار دولا و راست شدن در طول روز از دید او احمقانه نبود. به هر حال آن آخوند به درک رفت و دیگر دشمنان فرهنگ ایران هم چنین سرنوشتی دارند ولی چهارشنبه سوری و فرهنگ ایران زمین مانده و خواهد ماند.
چهارنشبه سوری خوبی برای همگی آرزو می کنم.


پیروز باشید. پاینده ایران و ایرانی. به امید ایرانی یکپارچه ، آباد و آزاد و به امید آگاهی ایرانی

بیست و نهم اسفند 2571